Yurtdışında Üniversite ve Denklik
Yurtdışında Üniversite eğitimi almaya karar verirken karşılaşacağınız önemli konulardan biri denklik ve tanınırlık prosedürleridir. Bu yazımızda, sizlere yurtdışında üniversite eğitiminizi planlarken karşılacağınız kavramlar ile ilgili bilgi vermeye çalışacağız. Öncelikle, sıklıkla birbirine karıştırılan bazı temel kavramları açıklayarak başlayalım.
Üniversitenin Tanınırlığı Ne Demektir ?
Yurtdışında bir üniversitenin tanınması, YÖK’nun bahse konu eğitim kurumunu yeterli şartları sağlayan bir eğitim kurumu olarak tanıması anlamına gelir. Üniversitenin tanınıyor olması “Denklik” verileceği anlamına gelmemekle birlikte, mezun olduğunuzda denklik belgesi alabilmeniz için en önemli adımdır.
- Okul Tanima Belgesi
Bu belge, üniversitenin YÖK, dolayısıyla Türkiye Cumhuriyeti tarafından tanındığını gösterir belgedir. Bu belgeyi, Yükseköğretim Kurulu’na başvurarak alabileceğiniz gibi, gitmeyi düşündüğünüz eğitim kurumunun tanınıp tanınmadığını “E-Devlet” sistemine giriş yaparak “Okul Tanıma Sorgulama sayfası’ndan” da kontrol edebilirsiniz.
- Mezuniyet Tanima Belgesi
Mezuniyet tanıma belgesi, denklik belgesi Yerine geçmemektedir. Bu belge, tanınan bir eğitim kurumundan mezun olduğunuzu teyit eden bir belgedir.
Denklik Nedir?
Denklik, yurtdışında tamamlanan yüksek öğrenim programının Türkiye’de sağlanan eğitimle denk olduğunu, diplomanızın Türkiye’ deki üniversitelerden alınan diplomalarla eşit haklara haiz olduğunuzu ve bunun Yükseköğretim Kurulunca onaylandığı anlamına gelir.
Mezun olduğunuzda, denklik işlemlerinizde sorun yaşamamanız açısından, seçtiğiniz üniversitenin giriş yılınız itibariyle, uluslararası sıralamalarda ilk 1000 içinde olması önemli bir husustur. YÖK, incelemleri sırasında şu sıralama sistemlerini dikkate alır:
- “ Academic Ranking of World University (ARWU)
- CWTS Leiden Ranking Academic Ranking
- QS World University Rankings
- Times Higher Education World University Ranking
- University Ranking by Academic Performance (URAP)”
Denklik Belgesi – Mezuniyet Denklik Belgesi
Denklik Belgesi ve Mezuniyet Denklik Belgesinin bir farkı yoktur. Her ikisi de Yurtdışında aldığınız eğitimin Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Öğrenim Mevzuatı ve Nitelikleri’ni karşıladığını ve Türkiyede ki ilgili eğitimle denk olduğunu gösterir.
Denklik Aşamaları
Denklik başvuruları artık E-Devlet üzerinden yapılmaktadır. Başvurunuzu yaptıktan sonra, istenen belgeleri Yükseköğretim Kurulu’na teslim etmeniz gerekecektir.
Ardından Pasaport ve Yurtdışı kayıtlarınız ilgili kurumlardan istenerek incelenecektir. Sonraki aşamada dosyanız usül, esas ve akademik yönden incelenecektir. Bu incelemeler YÖK ve Yüksek Öğrenim Kurumları bünyesinde bulunan ilgili komisyonlarca yapılcaktır. Süreç sonunda, “Yüksek Yürütme Kurulu” “Denklik”, Seviye ve Yetkinlik Belirleme Sınavı” yada “RET” Kararı verir.
Denkliğin Önemi Nedir ?
Denklik elbette aldığınız eğitimle ilgili bir kalite göstergesi olmakla birlikte, sizi en çok etkileyeceği nokta; diplomanızı, Türkiye içinde resmi kurumlarla ilgili iş ve işlemler özelindedir. Bilindiği gibi günümüzde özel sektör için önemli olan mesleğinize ölçüde hakim olduğunuz ve ne kadar iyi yetiştiğinizdir. Bununla birlikte, “Meslek icrasına izin veren” diplomalar için Türkiyede çalışabilmek için elbette Yükseköğretim Kurulundan denklik belgesi alınması gerekmektedir.
Yurtdışı hayatınızda ise, Özellikle uluslararası sıralamalarda ilk 1000’ deki ve Avrupa Birliği içindeki üniversitelerden alacağınız diplomalar, Dünya’nın hemen heryerinde size yeni kapılar açacaktır.
Denklik Belgesini Kim Verir ?
Denklik belgesi, Mezun olan öğrencinin istenen belgelerle birlikte Yükseköğretim Kurulu’na Başvurması ile YÖK tarafından başvuran kişiye verilir.
Avrupa Birligi ve Denklik İşlemleri
Bir Avrupa Birliği ülkesinden üniversite eğitimi almanın kuşkusuz birçok avantajı vardır. Bu avantajlardan önemli biri de; denklik ve tanıma işlemleriniz açısından sürecin kolaylaşmasıdır. Türkiye Avrupa Birliği bünyesinde kurulan ENIC(European Network of Information Centers) – NARIC(National Academic Recognition Information Centers) merkezlerine üyedir. Ve Türkiye’de ENIC-NARIC Türkiye Ofis’i, YÖK Tanıma Dairesi bünyesinde teşkil edilmiştir.
Bu işbirliği sayesinde, Avrupa Birliği ve Türkiye arasında üniversite eğitimin uyumlu hale getirilmesi sağlanmıştır. İlgili işbirliği dahilinde olan ülkeler ve Üniversiteler aşağıdaki linkten incelenebilir:
https://www.enic-naric.net/latvia.aspx#anc04_28
Tıp Alanında Denklik
Tıp eğitimi sonunda alınan diploma, doğrudan meslek icrasına izin bir bir diploma olduğu için denklik işlemlerinin yapılması gerekmektedir.
Mezun olunan okul, Dünyada İlk 1000 içinde yer alıyor, “Dünya Tıp Eğitimi Federasyonu” üyesi ve verdiği eğitim, süre, staj, kredi açısından, Türkiye ile uyumlu ise, incelemenin ardından doğrudan “Denklik Belgesi” verilebilir.
Bu şartları sağlamayan kurumlardan mezun olmuş kişilerin asagidaki ek sartlari karsilamasi beklenir.
Yurtdisindaki universiteye kayit oldugunuz yil YKS`ye girerek Tip alani ile ilgili siralamada ilk 40.000`e girmis olmaniz gerekmektedir. Bu kisilerden ayrica, seviye tespit sınavına girmeleri istenebilir. Sınav yazılı ve/veya uygulamalı olarak yapılabilir.
Ayrıca, yurtdışında eğitim alacağınız üniversite ilk bin içinde değilse ve federasyona üye degilse yine aşağıdaki ek şartlar kişiden beklenir.
- Diş Hekimliği eğitimi ile denklik alabilmek için, Yurtdışındaki üniversiteye girdiğiniz yıl YKS`ye girerek Tıp alanı ile ilgili sıralamada ilk 80.000`e girmiş olmanızdır.
- Eczacılık eğitimi ile denklik alabilmek için, Yurtdışındaki üniversiteye girdiğiniz yıl YKS`ye girerek Tıp alanı ile ilgili sıralamada ilk 100.000`e girmiş olmanızdır.
Hukuk Alanında Denklik
Hukuk eğitimi de Türkiye’de meslek icrasına izin veren bir eğitimdir. Bu sebeple denklik işlemleri önem arz etmektedir. Her hukuk mezunu elbette Avukat veya Hakim olmayı tercih etmeyebilir. Bu nedenle, akredite eğitim kurumlarının hukuk bölümlerinden mezun olunduğunda “Akademik Denklik” YÖK tarafından doğrudan sağlanabilir. Ancak kişi “Mesleki Denklik” isterse, Örneğin Avukatlık yapmak istemesi durumunda, baro tarafından fark dersleri alması istenecek ve dersleri tamamlamasının ardından tekrar denklik işlemi yürütülecektir.
Eğer yurtdışında seveceğiniz üniversite ilk 1000 içinde değilse, denklik alabilmeniz için üniversiteye kayıt olduğunuz yıl itibari ile YKS`ye girmiş ve hukuk için gereken alanda ilk 100.000 içine girmiş olmanız gerekmektedir.
Kaynak:
https://denklik.yok.gov.tr/sikca-sorulan-sorular
https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/Yuksekogretim_tanima_ve_denklik_el_kitabi.pdf
